Jak rozpoznać pierwsze symptomy depresji?

Co roku 23 lutego obchodzimy Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją. Święto to zostało ustanowione z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia w 2001 r. i ma na celu zwrócenie uwagi na tę podstępną chorobę oraz zachęcenie osób nią dotkniętych do leczenia. Szacuje się, że na świecie na depresję cierpi blisko 300 milionów ludzi (według danych WHO). W Polsce na depresję choruje ok. 1,2 miliona osób, ale trzeba zaznaczyć, że liczba chorych stale wzrasta.

Depresja może dopaść człowieka w każdym wieku – chorują na nią zarówno nastolatki, jaki i osoby w podeszłym wieku – ale statystycznie najczęściej problem dotyczy pacjentów w przedziale wiekowym 65-74 lat.

Przyczyny depresji.

Choroba ta nie ma jednej, ściśle określonej przyczyny. Pojawia się jako efekt kombinacji czynników genetycznych, przeżyć osobistych związanych np. ze stresem oraz kwestii związanych z funkcjonowanie organizmu. U każdej osoby waga poszczególnych czynników może być inna – w przypadku jednego pacjenta decydujaca będzie genetyka, a więc pojawianie się w historii rodzinnej zaburzeń tego typu, zaś u innego kluczowe okażą się zmiany w strukturze i funkcjonowaniu mózgu lub też schorzenia tego organu.

Warto też podkreślić, że występowaniu depresji sprzyja (niestety) współczesny tryb życia, w którym dominuje szybkie tempo zmian, stałe narażenie na stres i ogromna ilość bodźców. Nie bez znaczenia jest też fakt, że dzięki błyskawicznym obiegowi informacji szybko stajemy się pośrednimi świadkami zbrodni, katastrof, wojen, epidemii czy innych traumatycznych zdarzeń.

Przyczyny depresji mogą też być związane z przeżyciami osobistymi, takimi jak utrata bliskiej osoby, doświadczenie przemocy, problemy w szkole, pracy czy innej zbiorowości (np. drużyna sportowa) czy też samotność i wykluczenie. To ostatnie tłumaczy, dlaczego tak dużo przypadków depresji obserwuje się w grupie seniorów.

Jak rozpoznać depresję?

Nie każda sytuacja, gdy odczuwamy smutek to depresja. W wielu sytuacjach stan ten jest naturalny (np. kiedy ktoś sprawił nam przykrość lub zaliczamy bolesną porażkę) i szybko mija. O depresji możemy mówić wtedy, gdy stan przygnębienia, smutku, trwa znacznie dłużej np. kilka tygodni. Dodatkowo pesymistyczny nastrój sprawia, że zaczynamy mieć problem z prozaicznymi, codziennymi czynnościami, np. pojawiają się zaburzenia snu, tracimy zainteresowanie pracą, unikamy wychodzenia z domu i przebywania z innymi ludźmi.

Oto lista symptomów, których pojawienie się może być oznaką depresji (przy czym aby zostały skojarzone z chorobą, muszą trwać co najmniej dwa tygodnie i występować niemal każdego dnia):

stałe poczucie smutku,
depresyjny nastrój, pesymistyczne spojrzenie na świat,
pojawiający się nagle płacz,
utrata zainteresowania dotychczasowymi pasjami czy hobby,
zaprzestania odczuwania przyjemności z czynności, które niegdyś dawały radość,
spadek energii do działania, marazm i notoryczne zmęczenie,
utrata poczucia własnej wartości, brak wiary we własne możliwości,
wszechobecny pesymizm i negatywne myślenie o przyszłości,
przekonanie o osobistej bezużyteczności i zaniżanie samooceny,
obwinianie się za wiele rzeczy i spraw bez powodu,
pogrążanie się w negatywnych myślach, snucie pesymistycznych prognoz, myślenie o samobójstwie czy śmierci,
utrata apetytu,
spadek jakości snu, odczuwanie chronicznego zmęczenia po wybudzeniu,
utrata apetytu, spadek masy ciała,
odczuwanie bólu niewiadomego pochodzenia,
spadek aktywności seksualnej,
trudność w osiąganiu koncentracji, problemy z pamięcią.

Osoby z depresją często nie są świadome choroby i związanego z nią zagrożenia. Rolą otoczenia jest pomóc im w zgłoszeniu się do lekarza. Leczenie depresji to długotrwały proces, w który zaangażowani są lekarz rodzinny i psychiatra. Wczesna diagnoza jest tu kluczem do udanego procesu terapeutycznego.

Jeśli masz

Jeśli czujesz, że nie radzisz sobie z depresją, poszukaj wsparcia u specjalistów, którzy mogą Ci pomóc:

Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
Numer telefonu: 800 70 22 22 (czynne całą dobę)
Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111 (czynny całą dobę)
Telefon dla dorosłych: 116 123 (czynny całą dobę)

Zawsze, gdy czujesz, że Twoje życie jest zagrożone, natychmiast kontaktuj się z numerem alarmowym: 112 lub 999.